تقسیمات شکلی قرآنتقسیمات شکلی قرآن، تقسیم قرآن به اجزای مختلف به منظور سهولت در قرائت، حفظ و تدریس است. ۱ - تعریفاز تقسیم‌هایی که درباره قرآن صورت گرفته، تقسیم‌های شکلی است. شاید بتوان تقسیم شکلی قرآن را تقسیم از جهت حجم دانست. ۲ - تاریخچهسابقه این تقسیم را باید در عهد صحابه و - بنا بر برخی نقل‌ها- در عهد نبوی دانست که به منظور سهولت در امر قرائت، حفظ و تدریس قرآن کریم آن را به بخش‌های مختلفی تقسیم کرده‌اند. ۳ - معنای اصطلاحیمنظور از این اصطلاح، تقسیم‌هایی از قبیل تقسیم قرآن به سی جزء، هر جزء به چند حزب و هر حزب به چهار ربع و… است که با گذاشتن نشانه‌هایی در قرآن کریم معلوم می‌شود. ۴ - چند تا از تقسیمات شکلیاز تقسیم‌های شکلی قرآن می‌توان از احزاب قرآن، اجزای قرآن، اخماس قرآن، ارباع قرآن، اتساع قرآن، اثلاث قرآن، اثمان قرآن، اسباع قرآن، اسداس قرآن، اعشار قرآن، انصاف قرآن و رکوعات قرآن نام برد. ۵ - دیگر تقسیم‌های شکلیاز دیگر تقسیم‌های شکلی قرآن، تقسیم به طوال (هفت سوره؛ از بقره تا توبه)، مئون (سوره‌هایی که آیات آن بالغ بر دویست آیه است)، مثانی (سوره‌هایی که درپی سوره‌های مئون می‌آیند) و مفصل (سوره‌های کوتاه) است. [۳]
محیسن، محمدسالم، فی رحاب القرآن، ص۱۱۵.
[۴]
اشیقر، محمدعلی، لمحات من تاریخ القرآن، ص۳۱۶.
[۵]
رامیار، محمود، ۱۳۰۱ - ۱۳۶۳، تاریخ قرآن، ص۵۴۲.
۶ - عناوین مرتبطاحزاب قرآن؛ سور سبع طوال؛ سور مئین؛ سور مثانی. ۷ - پانویس
۸ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «تقسیمات شکلی قرآن». |